Τέσσερα χρόνια -πότε πέρασαν;- μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές στην Πελοπόννησο, η βλάστηση έχει ξαναθεριέψει στους ορεινούς όγκους. Ακριβώς όμως όπως η Φύση επανέρχεται στην προτέρα κατάσταση, έτσι γοργά αναπλάθεται και η παλιά «καλή» μας σχέση με το περιβάλλον. Χαρακτηριστικά είναι τα όσα συνέβησαν μετά τη ανακοίνωση του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ότι για διάστημα ενός χρόνου αναστέλλεται κάθε οικοδομική δραστηριότητα στο όρος Μαίναλο.

Στην περιοχή, η υπουργική απόφαση (ΦΕΚ21/22-2-2011) άναψε χειρότερες «φωτιές» κι από αυτές του «Καλλικράτη», ενώ σηματοδότησε νέο γύρο ασφυκτικών πιέσεων προς την υπουργό ΠΕΚΑ κ. Τίνα Μπιρμπίλη (σε εξέλιξη βρίσκεται και ο πόλεμος για τις περιοχές Natura). Δημοτικοί άρχοντες, επαγγελματικοί φορείς και οργανώσεις, μεγάλο τμήμα της τοπικής κοινωνίας, από κοντά και οι Αρκάδες βουλευτές, ζήτησαν με μια φωνή την «άμεση ανάκληση» της απόφασης, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι θα βάλει τρικλοποδιά στον κατασκευαστικό κλάδο εν μέσω οικονομικής κρίσης. (Κάποιοι μίλησαν για «επικίνδυνο και ακραίο περιβαλλοντικό πατριωτισμό» από πλευράς υπουργού.) Μέχρι και ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου κ. Πέτρος Τατούλης έστειλε επιστολή στην κ. Μπιρμπίλη, ζητώντας συνεργασία για «τη διαμόρφωση ενός πλαισίου που θα εξασφαλίζει αφενός την προστασία των οικοσυστημάτων, αφετέρου όμως θα δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη μιας οικονομίας με επίκεντρο το ίδιο το οικοσύστημα».

Οι αντιδράσεις στηρίζονται στο επιχείρημα ότι το υπουργείο υπήρξε «βασιλικότερο» ακόμα και από την Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη για το Μαίναλο, η οποία είχε ανατεθεί στο ΕΘΙΑΓΕ το... 1999, ολοκληρώθηκε το 2003, εγκρίθηκε τον Αύγουστο του 2010 και βρίσκεται σε διαβούλευση με στόχο την έκδοση σχετικού Προεδρικού Διατάγματος. Η εν λόγω μελέτη χωρίζει την εκτός σχεδίου περιοχή του Μαινάλου σε τέσσερις ζώνες - την Α1 ζώνη απόλυτης προστασίας, την Α2 όπου βρίσκεται το συμπαγές δάσος, τη Β1 όπου επιτρέπεται η δόμηση με αρτιότητα στα 6 στρ. και τη Β2 όπου επιτρέπεται η δόμηση σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. Αιφνιδιάζοντας όμως τους πάντες, η υπουργός ανέστειλε την έκδοση οικοδομικών αδειών, αλλά και εκτέλεσης κάθε είδους οικοδομικών εργασιών σε όλη την έκταση ανεξαιρέτως, ακόμη και στις παρυφές της Τρίπολης! Μια ερμηνεία θέλει το υπουργείο να διατάζει την «παύση εργασιών», προκειμένου να μη δημιουργηθούν «τετελεσμένα» στην περιοχή εν όψει της έκδοσης του Π.Δ.

«Η υπουργική απόφαση, ως έχει, παγώνει κάθε δραστηριότητα ακόμα και στον κάμπο της Μαντινείας», λέει στην «Κ» ο δήμαρχος Τρίπολης κ. Γιάννης Σμυρνιώτης. «Ζητάμε να περιοριστεί η αναστολή, ούτως ώστε να επιτρέπεται η δόμηση πλην της Β2 και σε εσωτερικούς θύλακες στο βουνό». Οπως είπε, αυτό δεν εγκυμονεί κινδύνους για το ελατοδάσος, καθώς οι οικιστικές πιέσεις είναι μηδαμινές. «Περισσότερη «ζημιά» φοβάμαι ότι θα κάνουμε με τη φασαρία που έχει προκαλέσει η απόφαση».

Περιέργως, ο δασολόγος του ΕΘΙΑΓΕ κ. Γιώργος Καρέτσος, ο οποίος εκπόνησε την Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη για το όρος Μαίναλο, έχει άλλη άποψη. «Το κύριο πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα το Μαίναλο είναι η εκτός σχεδίου δόμηση. Στα διάκενα του συμπαγούς δάσους, έχουν ξεφυτρώσει μεγάλες εγκαταστάσεις, οι οποίες έχουν ξεσηκώσει το ενδιαφέρον και άλλων. Μυρίστηκαν ότι υπάρχει δυνατότητα αξιοποίησης και διεκδικούν», τονίζει στην «Κ». «Δεν είναι τυχαίο ότι η γη έχει αποκτήσει μεγάλη αξία», σημειώνει. (Αγγελία που «τρέχει» σήμερα αφορά έκταση 22 στρεμμάτων στο Μαίναλο «πλησίον Στεμνίτσας» και «σαλέ Κωτσόβολου» «οικοδομήσιμη» με κόστος 200.000 ευρώ).

Και αντιπαροχή

Σύμφωνα με τον κ. Καρέτσο, η προστασία αυτών των περιοχών είναι καίριας σημασίας. «Τα διάκενα, οι παλιές γεωργικές καλλιέργειες που σήμερα χρησιμοποιούνται ως βοσκοτόπια, διασπούν τη μονοτονία της κυριαρχίας του δάσους και αυξάνουν τη βιοποικιλότητα. Εξάλλου, η δόμηση συμπαρασύρει δίκτυα ηλεκτρισμού και ύδρευσης, δημιουργεί προβλήματα διάθεσης απορριμμάτων και πολλά άλλα», επισημαίνει. Αξίζει να σημειωθεί ωστόσο ότι και ο ίδιος θεωρεί ότι η υπουργική απόφαση πρέπει να τροποποιηθεί ούτως ώστε η δόμηση να επιτρέπεται σε περίμετρο 500 μέτρων από τους οικισμούς και να απαγορευτεί πλήρως πάνω από τα 1.000 μ. «Ως έχει, δεν μπορείς να βάλεις ούτε έναν φράκτη», λέει χαρακτηριστικά.

Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες, τις επόμενες ημέρες αναμένεται να ανακοινωθεί συμβιβαστική λύση που θα εξαιρεί μια συγκεκριμένη ζώνη από την αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών (πρόταση των μηχανικών της περιοχής). Ομως, όποιος έχει έγνοια το βουνό ξέρει ότι το πρόβλημα δεν λύνεται έτσι. «Δεν σεβόμαστε το Μαίναλο όπως και γενικότερα τη Φύση», λέει ο κ. Καρέτσος. «Οι προσπάθειες δόμησης είναι καθημερινό φαινόμενο, ενώ εγώ ο ίδιος βλέπω κυνηγούς να δρουν μέσα στο καταφύγιο άγριας ζωής. Ποιος θα τους ελέγξει; Το υποστελεχωμένο δασαρχείο Βυτίνας;» Οσοι αγαπούν το Μαίναλο δηλώνουν σήμερα απαισιόδοξοι. Οπως ο κ. Φώτης Παπαχαντζής, για πολλούς στην περιοχή, η «ψυχή» του βουνού: «Ολοι είναι έτοιμοι να πέσουν πάνω. Παραδοσιακά πετρόσπιτα δίνονται αντιπαροχή χωρίς δεύτερη σκέψη», λέει στην «Κ». «Καμία αναστολή έκδοσης αδειών δεν μπορεί να αλλάξει αυτή τη νοοτροπία».

Της Λίνας Γιάνναρου

Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Καθημερινή"

Παρασκευή 18 Μαρτίου 2011